TRUMP THẤT BẠI NGHỆ THUẬT ĐÀM PHÁN

TRUMP THẤT BẠI NGHỆ THUẬT ĐÀM PHÁN

Dr. Tristan Nguyễn, Washington DC 28/1/2019 

Kết quả của một cuộc đàm phán chính trị hay kinh-thương là đồng thuận thoả hiệp, là các bên hoặc hai bên đều đồng ý cùng có lợi, không có kẻ thắng người thua trong cuộc đàm phán. Nếu nói một cuộc đàm phán có kẻ thắng người thua, thì đúng là giảo biện để giữ thể diện, để thoả mãn “Cái Tôi” tự ái, tự cao.  Chiến thuật đàm phán “Đe Doạ Trước Đàm Phán Sau” của Donald Trump đúng là một thất bại trong nghệ thuật đàm phán vì không đạt được sự đồng thuận thoả hiệp.

“Nghệ Thuật Đàm Phán – The Art Of The Deal” là tựa đề một cuốn sách đồng tác giả của Donald Trump với Tony Schwartz xuất bản năm 1987. Ở đây chúng ta sẽ xem xét và tìm hiểu ý nghĩa cốt lõi của Chương 2 trong cuốn “Nghệ Thuật Đàm Phán – The Art Of The Deal” để hiểu rõ hơn con người và suy nghĩ của Trump cũng như cái chiến thuật “Đe Doạ Trước Đàm Phán Sau” của Trump đã áp dụng sau khi Trump ở tại Phủ Tổng Thống Mỹ vào ngày 11/12/2018 đã lớn tiếng tuyên bố rằng nếu Trump không được Quốc Hội Mỹ cấp 6 tỉ đôla để Trump xây một bức tường biên giới Mỹ-Mễ thì Trump hãnh diện đóng cửa chính phủ lâu vài tháng hay một năm, và Trump không đổ lỗi cho đảng Dân Chủ đối lập với Trump.

Đến nay ngày 25/1/2019  Chính Phủ Liên Bang Mỹ đã đang bị Trump đóng cửa 35 ngày rồi. Chính phủ bị đóng cửa một số cơ quan đã đang làm ảnh hưởng nghiêm trọng nền kinh tế Mỹ, cuộc sống hàng ngày của 800000 nhân viên biên chế chính phủ gặp khó khăn vì không được lãnh lương, và hơn 500000 nhân viên hợp đồng bị nghỉ việc. Trump đóng cửa chính phủ liên bang 35 ngày làm thiệt hại nước Mỹ 11 tỉ đôla trên nhiều lãnh vực kinh tế Mỹ.

Trong các vấn đề chính trị, Trump đã thất bại khi áp dụng chiến thuật đàm phán “Đe Doạ Trước Đàm Phán Sau” mà Trump đã từng tự hãnh diện là tác giả cuốn sách “Nghệ Thuật Đàm Phán – The Art Of The Deal”; trong khi vào năm 2016 ký giả Tony Schwatz đồng tác giả với Trump đã tỏ ý hối hận và tiết lộ sự thật là Trump không thể đọc hết một cuốn sách và chưa từng viết xong một chương sách nào của cuốn sách nêu ra đây. Sự thật là Trump đã trả tiền công mướn Schwatz viết cuốn sách.    

Bây giờ năm 2019 Trump đã đóng cửa chính phủ liên bang Mỹ 35 ngày, lạm dụng 800000 nhân viên liên bang như con tin chính trị để Trump mặc cả với đảng Dân Chủ đối lập phải đồng ý cấp 6 tỉ đôla cho Trump xây bức tường biên giới Mỹ-Mễ. Vào ngày 25/1/2019 Trump bất ngờ tuyên bố mở cửa chính phủ để nhân viên làm việc lại và được lãnh lương. Nhưng Trump vẫn không có 1 đôla nào để xây bức tường biên giới. Như vậy thực tế đã chứng minh rõ ràng “Nghệ Thuật Đàm Phán – The Art Of The Deal” của Trump là một thất bại thảm hại.

Đúng ra nghệ thuật đàm phán của Trump rất đơn giản, không có gì cao siêu như Trump đã tự nhận là vậy trong Chương 2 cuốn sách nêu trên:   “Phong cách đàm phán của tôi khá đơn giản và tiến thẳng tới phiá trước. Tôi nhắm mục tiêu rất cao, và rồi tôi cứ việc thúc đẩy và thúc đẩy và thúc đẩy để đạt được những gì tôi muốn - My style of deal-making is quite simple and straightforward. I aim very high, and then I just keep pushing and pushing and pushing to get what I’m after.”

Nhưng Trump đã dùng việc đóng cửa chính phủ như một động lực đòn bẫy để đàm phán cho bức tường biên giới Mỹ-Mễ là Trump rất sai và thiếu suy nghĩ đúng đắn, vì Trump không quan tâm tới quyền lợi của nước Mỹ, và cuộc sống hàng ngày của hơn 1300000 nhân viên biên chế và hợp đồng của liên bang Mỹ. Trump đã xa rời thực tế như một người đang sống trên mặt trăng khi Trump nói số đông nhân viên bị ảnh hưởng bởi đóng cửa chính phủ lại nhiệt tình ủng hộ Trump. Trong khi nhiều người họ đã liên tiếp nhiều ngày biểu tình phản đối Trump ở ngay trước Phủ Tổng Thống tại Washington DC và ở khắp các tiểu bang.

Vào ngày 25/1/2019 sau khi đã đóng cửa chính phủ liên bang 35 ngày trong lịch sử nước Mỹ đây là lần đóng cửa lâu nhất; Trump vì áp lực của sự đình trệ hoạt động rất trầm trọng ở các phi trường quốc tế của Mỹ cũng như những hoạt động giữ an ninh toàn quốc đã khiến Trump lại mở cửa chính phủ làm việc trở lại. Tuy nhiên, Trump vẫn giữ một luận điệu đe doạ sẽ đóng cửa chính phủ lần nữa nếu Trump không có tiền xây bức tường biên giới, hoặc Trump sẽ áp dụng quyền hạn hành pháp tuyên bố tình trạng nước Mỹ khẩn trương qua mặt Quốc Hội Mỹ để lấy tiền xây bức tường biên giới. Việc làm này của Trump sẽ càng chứng tỏ Trump đúng là một “Nhà Đàm Phán Tồi” không thành công trong những cuộc đàm phán chính trị, không đạt được thoả hiệp thích đáng quan trọng với đối phương chính trị, đối lập với Trump.

Nếu nước Mỹ hiện nay tình hình biên giới Mỹ-Mễ với nạn di dân bất hợp pháp, di dân tội phạm hình sự buôn người, buôn ma tuý, di dân giết người hiếp dâm cướp của, đủ thứ tội ác nguy hiểm cho đời sống của người dân Mỹ; tình hình tệ hại như vậy tại sao Trump không tuyên bố tình trạng quốc gia khẩn trương ngay bây giờ, ngay trong ngày mai, mà Trump phải đợi 3 tuần nữa tới ngày 15/2/2019 ?  

Điều này cũng đủ chứng minh Trump đã và đang cố ý tạo ra một cuộc khủng hoảng di dân ở biên giới Mỹ-Mễ, nhưng chuyện đó chỉ xảy ra trong giấc ác mộng của Trump đúng như Trump đã mô tả hình ảnh một người đàn bà di dân bị bọn buôn người bắt cóc bịt miệng bằng miếng băng keo lớn, trói tay chân và bị bỏ nằm trong thùng xe của bọn buôn người chạy vượt biên giới Mỹ-Mễ.  Câu chuyện bắt cóc người rùng rợn này đã được Trump lặp đi lặp lại tới 10 lần khiến cho người dân Mỹ phải thắc mắc là Trump đã nghe ai nói cho biết một chuyện kinh khủng nhưng không có thật, vì những người chỉ huy các đơn vị tuần tra biên phòng Mỹ đều không biết có chuyện như vậy. Nó thực sự không kết quả tốt cho Trump vì Trump đã quá lộ liễu dựng chuyện nói láo với người dân Mỹ.

Trong khi Trump cứ một luận điệu giảo biện rằng “Xây lên một bức tường và tội phạm sẽ giảm - Build a wall and crime will fall”, nhưng số liệu thống kê tội phạm của FBI và cơ quan Kiểm Soát Biên Giới và Hải Quan Mỹ - CBP cho thấy những chuyện Trump nói đã không đúng sự thật. Trong năm 2018 báo cáo về tội phạm ở Mỹ cho biết người Mỹ bản xứ phạm tội hình sự nhiều hơn di dân và người cư trú bất hợp pháp, trong khi Trump xem việc cư trú bất hợp pháp là một tội ác. Trong những năm 1990 tới 2015 báo cáo của FBI cho biết tội phạm bạo động sát nhân đã giảm 48% và tội phạm trộm cắp tài sản đã giảm 41% cùng trong thời gian này dân số Mỹ có người sinh ở nước ngoài đã tăng từ 7.9% lên 13.1%. Báo cáo của CBP cho biết tổng số người bị bắt vì vượt biên giới Mỹ-Mễ đã giảm xuống thấp nhất kể từ năm 1971. Bộ Nội An đã kết luận rằng số người vượt biên giới bất hợp pháp đã giảm trong những năm gần đây.

Trên thực tế đã có rất đông đàn bà và trẻ em trong rất nhiều gia đình từ các nước Trung Mỹ đi bộ tới các cửa khẩu biên giới Mỹ-Mễ để nộp đơn xin tị nạn và họ phải chờ có kết quả do các Sĩ Quan Di Trú Mỹ duyệt xét đơn xin của họ. Trong những trường hợp họ đã lẻn qua biên giới vào được nước Mỹ, họ luôn luôn tìm tới nhân viên CBP để làm đơn xin tị nạn, vì họ tin chắc rằng họ sẽ được chấp nhận tị nạn ở Mỹ.

Trump vẫn giữ một luận điệu giảo biện rằng bức tường biên giới Mỹ-Mễ sẽ ngăn chặn bọn buôn lậu mang ma tuý vào nước Mỹ, nhưng Trump không biết nước Mỹ cũng có hơn mười ngàn cây số bờ biển Thái Bình Dương và Đại Tây Dương mở rộng, và phía bắc của nước Mỹ là đường biên giới rất dài giữa Mỹ-Canada. Như vậy bọn buôn lậu đủ loại không riêng gì ma tuý chỉ dùng biên giới Mỹ-Mễ để xâm nhập vào nước Mỹ. Luận điệu của Trump không đúng sự thật vì bọn buôn lậu đã cất giấu rất kỹ những hàng lậu của chúng trong thùng xe, bưu kiện, thùng gởi hàng hoá – containers, để đi vào cửa khẩu biên giới của Mỹ bằng máy bay, tàu biển, và đường hầm dưới lòng đất đi ngang qua biên giới phía nam cũng như phía bắc. Như vậy bức tường biên giới Mỹ-Mễ của Trump làm sao ngăn chặn được hết bọn buôn lậu chuyên nghiệp các loại.

Các vấn đề trên thương trường Mỹ có khác với chính trường Mỹ. Những cuộc đàm phán các vấn đề quốc gia giữa một tổng thống Mỹ với một Quốc Hội Mỹ độc lập, cân đối quyền lực với tổng thống, không là quốc hội bù nhìn của tổng thống, thì chắc chắn là rất xa lạ và khó khăn cho một doanh nhân như Trump không có kinh nghiệm chính trị Mỹ, chưa quen với phong cách chính trị của một tổng thống Mỹ. Trump đã quen thuộc với phong cách doanh nhân ứng xử với các đối tác của mình bằng cách “Thêm Một Đôla Cho Đối Phương Là Bớt Một Đôla Cho Tôi (Trump) - One Dollar More For You Is One Dollar Less For Me (Trump)” trong những thương lượng mua bán địa ốc, và nếu Trump không thể mua bán địa ốc với “Mối Này” thì Trump vẫn còn những “Mối Khác”.

Cho nên “Trump đã thực sự không cần chú ý tới mối quan hệ tương lai với những đối tác của Trump – Trump really didn’t care about future relationships with Trump’s counterparts.” Như vậy, trong thực tế hiện tại Trump đang quản trị nước Mỹ với tư cách tổng thống, không phải tư cách doanh nhân và Trump phải đối diện với một đối tác duy nhất là Quốc Hội Mỹ. Trump không thể áp dụng chiến thuật đàm phán “Đe Doạ Trước Đàm Phán Sau” với Quốc Hội Mỹ độc lập, cân đối quyền lực với Trump.

Từ chuyện đóng cửa chính phủ Mỹ 35 ngày lần này, người ta phải khách quan xét lại quá trình của Trump là một doanh nhân, một người đã thương lượng kinh doanh địa ốc có thành công hay không? Với một quá khứ đã vài lần khai phá sản, hơn một trăm lần bị thưa kiện ra toà và phải bồi thường cho nguyên cáo, phải đóng cửa trường tư thục Đại Học Trump – Trump University của Donald Trump, và phải bồi thường cho sinh viên 25 triệu đôla vào tháng 12/2016.  Nổi bật quan trọng nhất là Trump tới bây giờ vẫn tuyệt đối giữ bí mật hồ sơ khai thuế cá nhân của Donald Trump và không ai biết chính xác trị giá tài sản của Trump là bao nhiêu.

Số tiền Trump đã thực sự vay ngân hàng Mỹ và ngân hàng ngoại quốc Deutsche là bao nhiêu.  Ngân hàng Deutsche đang bị hai nước Mỹ và Đức phối hợp điều tra về nghi án rửa tiền qui mô quốc tế. Hiện nay không thể kết luận rằng Trump là một tỉ phú vì có thể Trump đã chỉ mượn “Đầu Heo Nấu Cháo” trong kinh doanh địa ốc ở nhiều nơi. Hơn nữa, trong số tiền đầu tư kinh doanh địa ốc ở nhiều nước của Trump có tiền của một thế lực ngoại quốc nào không? Nghi án tập đoàn Nga-Putin và các tỉ phú Nga, Ukraina đã mượn tay Trump rửa tiền. 

Và nghi án RussiaGate vẫn chưa có một đáp án rõ ràng thoả đáng vì Trump vẫn còn giảo biện che giấu chối cãi mối quan hệ với Nga-Putin và trong hồ sơ khai thuế cá nhân của Donald Trump. Ở nước Mỹ vấn đề trốn thuế, gian lận thuế tiểu bang và liên bang là một tội hình sự đại hình mà mọi người công dân Mỹ kể cả tổng thống, phó tổng thống, cũng như ngoại kiều sống ở Mỹ đều phải bị bắt giữ và ra toà. Michael Cohen luật sư riêng thân tín của Trump đã bị bắt và bị kết án 3 năm tù giam ở nhà tù liên bang vì tội gian lận thuế.

Trong hai năm 2017, 2018 vừa qua Trump đã thao túng Quốc Hội Mỹ vì trong hai năm đảng Cộng Hoà chiếm đa số kiểm soát cả Hạ Viện và Thượng Viện. Trump đã quản trị nước Mỹ chuyên quyền độc đoán độc đảng Cộng Hoà. Điều này không thể chấp nhận được ở Mỹ Quốc tự do dân chủ, đề cao và giữ vững nguyên tắc “Kiểm Tra và Cân Bằng – Check and Balance” quyền lực giữa Hành Pháp, Lập Pháp, và Tư Pháp. Trump đã thao túng chính quyền hành xử như một tên độc tài kiểu mới cai trị nước Mỹ bằng sắc lệnh. Trump đã gây ra sự chia rẽ rất nghiêm trọng trong xã hội Mỹ vì Trump đã trực tiếp hay gián tiếp ủng hộ Chủ Nghĩa Quốc Gia Da Trắng Thượng Đẳng – White Nationalist Supremacy ở Mỹ và nó đã có khuynh hướng gây ra những vụ thảm sát người dân Mỹ.

Cũng có một điều đáng ngạc nhiên là Trump trước đây trong kinh doanh cũng như bây giờ trong chính trị, Trump đang áp dụng chiến thuật “Mắc Mồi Đỏ - Red Baiting” của TNS Joe McCarthy trong những năm 1950s là “Không bao giờ nhượng bộ, không bao giờ lui bước, tố thêm, bất cứ khi nào bị cáo buộc, thì trả đũa ngay lập tức - Never concede, never back down, double down, any accusation that comes your way, heave it right back.”  Vì vậy Trump rất ngoan cố, không dễ dàng bị khuất phục, mặc dù hơn nửa nước Mỹ đã buộc tội Trump đóng cửa chính phủ trong 35 ngày vừa qua làm thiệt hại nước Mỹ 11 tỉ đôla, và hiện nay chỉ còn 37% dân Mỹ đồng ý với việc làm của Trump.

Quả thật Trump đúng là tài giỏi trong vai diễn một “gã tồi – bad guy” trong một thời điểm nào đó thích hợp cho Trump. Dĩ nhiên Trump rất tự ái, tự kiêu, tự cao, và tự đại với “Cái Tôi Quá Lớn” của Trump để Trump không chú ý chút nào tới người dân Mỹ nghĩ gì về hành động của Trump gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng cho nước Mỹ trong 35 ngày Trump đóng cửa chính phủ liên bang làm thiệt hại cho nước Mỹ 11 tỉ đôla chỉ vì Trump không có 6 tỉ đôla xây lên bức tường biên giới Mỹ-Mễ.

Trong giới kinh doanh địa ốc Mỹ, Trump đã có thể không cần tới đối tác kinh doanh, nếu Trump không được đối tác này thì Trump còn những đối tác khác. Tuy nhiên trong sinh hoạt chính trị của Washington DC Trump phải đối diện với những chính trị gia Mỹ thâm niên mà Trump cần sự hợp tác của họ để quản trị hữu hiệu nước Liên Bang Mỹ, và nếu Trump không muốn trở thành một kẻ độc tài, độc đoán, chuyên quyền, xem thường luật pháp Mỹ.

Mặc dù Trump rõ ràng đã thất bại trong nghệ thuật đàm phán, Trump cuối cùng còn có một điều nổi bật lên đây là suốt bốn mươi năm Trump đem hết công sức của mình để xây dựng nên cái Thương Hiệu Trump, Trump Brand, Trump Airlines, Trump University, Trump Tower, Trump Goft and Resort, Trump Casino và bây giờ là Trump Wall của chính quyền Trump, một bức tường biên giới Mỹ-Mễ làm biểu tượng cho TT Donald Trump. Bức tường biên giới Mỹ-Mễ là “Cốt Lõi Cái Tôi Cuối Cùng Của Trump” nên Trump sống chết gì cũng muốn được bằng mọi cách mọi giá./.

Dr. Tristan Nguyễn, Washington DC 28/1/2019